10 Spaanse kerst lekkernijen en Kerst zoetigheden. Kerstmis is een tijd van eten, eten en nog eens eten … zeker in Spanje waar eigenlijk alles om het eten draait. Rond deze speciale tijd van het jaar heeft elk land zo haar eigen tradities en gerechten en dus ook in Spanje.
Dit keer kaarten we de typische zoete (en helaas dikmakende) lekkernijen aan die je vast en zeker in Spanje wel eens bent tegengekomen.
Spaanse kerst lekkernijen
Net zoals Nederlanders en Belgen houden ook de Spanjaarden van zoet en dus worden er met kerstmis allerlei lekkernijen gemaakt die in principe eigenlijk alleen rond deze feestdagen gegeten worden. De winkels liggen vol met deze zoetigheden in alle vormen, maten, smaken en kleuren en je kunt er bijna niet omheen als je de plaatselijke supermarkt binnenkomt.
Overigens zijn deze lekkernijen al weken voor de kerst overal te vinden dus je kunt je al weken vol eten met al het lekkers wat er te vinden is (of zoals de experts zeggen, zoveel mogelijk smaken proberen voordat je de juiste gevonden hebt voor de kerst, of is dat een smoesje).
Daar waar we in Nederland en België de kerststol, kerstkransjes, gemberkoekjes en van alles en nog wat met chocolade hebben, eet de Spanjaard de typische turrón, mazapán, peladillas, rollitos de anís, polvorones en matecados en van alles en nog wat met amandelen of wat van amandelen gemaakt is.
Turrón
Laten we maar meteen met de bekendste van het rijtje beginnen, de turrón. Als je rond de kersttijd wel eens in Spanje bent geweest of daar woont kom je er niet omheen. Simpel gezien kan men zeggen dat er van deze variant van de Spaanse noga twee versies zijn, te weten de harde versie en de zachte versie. Deze zijn dan in allerlei vormen, maten en smaken te vinden maar in principe komen ze op hetzelfde neer, ze bestaan uit amandelen. Naast de klassieke soorten, die uitsluitend uit amandelen, honing en eiwit bestaan, zijn er allerlei moderne varianten op de markt, met ingrediënten als eidooier, suiker, hazelnoten, pijnboompitten, kokos, gekonfijte vruchtjes en chocola.
Harde versie / Voor de harde turrón worden de amandelen eerst geroosterd en in stukjes gehakt. Daarna mengt men ze met honing en laat men de massa pruttelen bij een constante temperatuur, terwijl men roert met grote houten lepels. Tot slot voegt men wat eiwit toe als bindmiddel, waarna men het mengsel af laat koelen, vervolgens in stukken snijdt en dan, machinaal verpakt.
Zachte variant / Voor de zachte turrón worden de afgekoelde blokken met amandelolie tot een taaie pasta vermalen, opnieuw verhit, urenlang tot een zacht, homogeen mengsel geklopt en tot slot met eiwit gebonden.
Volgens velen komen de oorspronkelijke en beste turrones uit de provincie Alicante, en dan met name uit de gemeente Jijona wat gezien wordt als de bakermat van de Spaanse noga. Er zijn echter nog meer plaatsen zoals Casinos (valencia) en Agramunt (Catalonië) waar goede turrón gemaakt wordt.
Mazapán
Mazapán is het Spaanse woord voor marsepein. Net zoals in Nederland en België zijn de hoofdingrediënten amandel en suiker waarbij een goede mazapán uit evenveel amandelen als suiker bestaat. Nu de prijzen voor amandelen hoger zijn dan normaal kloppen deze verhoudingen niet meer helemaal en zit er meer suiker in dan amandelen, iets wat zeker bij de goedkopere versies van de Spaanse marsepein gebeurt. De mazapán is met kerst in allerlei vormen en maten te vinden en wordt daarnaast ook gebruikt bij de bereiding van andere zoetigheden.
Pan de Gloria en pan de Cádiz
Er zijn twee bekende varianten van marsepein te vinden in Spanje, de pastel de Gloria en de pan de Cádiz. Pastel de Gloria is een zoetigheid bestaande uit marsepein (amandelen en suiker) poedersuiker, eiwit en zoete aardappelen (batata). Het geheel wordt daarna gewikkeld in een plastic papier. Pan de Cádiz is een kerst zoetigheid in de vorm van een brood bestaande uit marsepein gevuld met gekonfijte vruchten of jam gemengd met eidooier en zoete aardappelen waarna dit gebakken wordt. Zoals de naam al aangeeft gaat het hier om een specialiteit uit de regio Cádiz.
Rollitos de anis
Ondanks het feit dat de rollitos de anis of anijskransjes van oorsprong uit de regio’s MurciaenAlicante komen, zijn ze tegenwoordig in heel Spanje te vinden rond de kersttijd. Naast de rollitos de anis bestaan er ook rollitos de naranja, met sinaasappelsmaak dus. Deze anijskransjes zijn eigenlijk niets minder dan in de oven gebakken ronde koekjes met een gat erin waardoor ze eventueel aan een kerstboom kunnen hangen, al gebeurd dat niet zoveel meer tegenwoordig.
Roscos de vino
Naast roscos de anis is er noge en soort te vinden genaamd roscos de vivo. Ook dit zijn ronde koekjes met een gat in het midden maar de roscos de vino zijn dikker dan de anijsrondjes en daarnaast worden deze gemaakt van meel, suiker, olijfolie met daarin verwerkt, zoals de naam al aangeeft, vino of wijn. Daarnaast zijn er ook varianten met geraspte citroen, sesam of brandy te vinden. De buitenkant van de roscos de vino zijn van suiker. Het gaat hier om een kerstspecialiteit die veel gegeten wordt in de provincie Málaga en daarnaast ook in de deelstaat Castilla la Mancha.
Polvorones en mantecados
Beide woorden zijn een hele mond vol en al helemaal als je deze lekkernijen eet met de kerst. Zowel de mantecados alsook de polvorones zijn heerlijke koekjes die gemaakt zijn van bloem, reuzel (varkensvet) en suiker. Het enige verschil is dat de polvoron minder vet heeft en meer bloem dan de mantecado die dus minder bloem heeft en meer vet.
De polvoron kenmerkt zich doordat deze rond of ovaal van vorm is en daarnaast sneller uit elkaar valt omdat er minder vet in zit, dit gebeurd vaak al in je hand. Dat is ook de reden dat deze laatste versie apart verpakt worden zodat ze niet kapot gaan.
De mantecados daarentegen zijn meestal vierkant van vorm en lijken op roomboter koekjes. Soms zijn deze gevuld met “cabello de ángel” wat een soort van spijs is gemaakt van pompoen. Een van de bekendste plaatsen waar deze lekkernijen gemaakt worden is het dorp Estepa nabij Sevilla.
Alfajor (España)
Wie aan de alfajor denkt, denkt meestal aan die heerlijke met dulce de leche gevulde Argentijnse ronde koeken maar in dit geval gaat het om een Spaanse variant. Het gaat om een cilindervormige zoetigheid gemaakt van amandelen, walnoten en honing vaak gemengd met brooddeeg om een vast goedje te maken en deze langwerpig te presenteren. De Spaanse alfajor is een gebakje wat typisch is voor de Andalusische keuken maar ook in Murcia gevonden wordt. Men meent dat de oorsprong terug te vinden is in de keuken van Al-Andalus toen de Moren in Spanje heersten.
Peladillas
In het geval van peladillas gaat het niet om koekjes of taarten maar simpelweg om amandelen in een hard wit suikerlaagje. In de meeste gevallen worden deze gesuikerde amandelen verkocht in smalle zakjes en vaak worden ze gemaakt in dezelfde fabrieken waar ook de turrón vandaan komt, hoofdzakelijk uit de gemeente Casinos (Valencia).
Sopa de almendra
De sopa de almendra is een typische kerst zoetigheid die gegeten wordt in de stad en provincie Madrid maar ook in deelstaten Castilla la Mancha en Castilla y León. Het gaat hier om warme melk of room met daarin gemalen amandelen en daarover een warme saus op smaak gemaakt met vanille en kaneel. Traditioneel wordt deze “soep” geserveerd aan het einde van het kerstdiner op de avond van 24 december (nochebuena). Overigens kan de amandelsoep zowel koud als warm gegeten worden.
Chocolate con churros
Eigenlijk is dit niet helemaal een typisch kerst zoetigheid maar de Chocolate con churros kunnen eigenlijk bij elke gelegenheid wel gegeten worden, met of zonder chocolade. Churros zijn gefrituurde deegstengels die vaak of recht of krom zijn en allerlei verschillende afmetingen hebben. Over de gefrituurde churros wordt suiker gestrooid waarna men deze kan opeten. Ook kan men de churros in combinatie met een dikke warme chocolade saus eten door ze daarin te dompelen. Vaak worden de chocolate con churros gegeten als men al heel lang aan het feesten is tijdens de kerstdagen en net even iets hartigs wil eten om op krachten te komen.