Kerst, Oud & Nieuwjaar en Driekoningen

Ben je benieuwd hoe Kerstmis in Spanje gevierd wordt? Lees dan vlug verder dan kom je alles te weten over de Spaanse kersttradities en de meest populaire kerstgerechten en de grote verschillen met Nederland en België. Lees meer over kerstfeest vieren in Spanje, met de grote kerstloterij Inclusief Oud en Nieuwjaar en Driekoningen. !Feliz Navidad y próspero año nuevo!

Alle feest- en bijzondere dagen in de kerst maand

6 december Día de la Constitución -  De dag van de Spaanse Grondwet.

8 december (Onbevlekte Ontvangenis van Maria / Inmaculada Concepción)

22 december El Gordo de grote kerstloterij   

22 december - Begin schoolvakanties 

25 december (Kerstmis / Navidad)

28 december “Día de los Santos Inocentes” te vergelijken is met de 1 april bij ons

31 december Oud-en nieuwjaar

1 januari Nieuwjaarsdag

6 Januari drie koningen  zijn de feestdagen echt voorbij

En daarna begint de uitverkoop

Kerstkaartjes 

Misschien wel het grootste verschil tussen Nederland/België en Spanje is, dat in Nederland een ieder tientallen kerstkaartjes verstuurd zelfs naar de buren. De Spanjaarden sturen alleen kaartjes naar mensen die ze tijdens de kerstdagen niet zullen zien. Als ze elkaar wel te zien krijgen, dan kun je ze eigenlijk zelf persoonlijk een fijne kerst wensen, vinden ze in Spanje.

Kerstversiering

Eind november wordt begonnen met de kerstversieringen aan te brengen in de straten en pleinen, en ook de winkels beginnen de etalages in kerstsfeer te brengen. 

Tijdens kersttijd worden de steden en dorpen versierd met duizenden lampjes die de steden en dorpen in deze donkerdere dagen voor kerst omtoveren tot een fijne, gezellig, fonkelende en betoverende kerstdecor. Tijdens de  de kersttijd, proef je de kerstsfeer en geniet je van de gezelligheid en dat vaak ook nog in een heerlijk mild klimaat!

“El Gordo” kerstloterij

Op 22 december begint de schoolvakantie en de trekking van “El Gordo” de kerstloterij

Kerstmis begint traditiegetrouw op 22 december met de kerstloterij genaamd “El Gordo” wat zoveel betekent als de Vette of Dikke. De naam verwijst naar de enorme bedragen die gewonnen worden waarmee deze loterij wellicht wel werelds grootste is te noemen. Traditiegetrouw zingen de kinderen van de San Ildefonso school de winnende nummers waarna heel Spanje feest viert, als men heeft gewonnen althans. Al dit moois is allemaal op de televisie te volgen waarbij de winnaars van de prijzenpot vol in beeld komen.

Baskische kerstman

In de deelstaten Baskenland en Navarra heeft men een eigen kerstman, de Olentzero. De traditie zegt dat kinderen tekeningen moeten maken met daarop een afbeelding van de regionale kerstman en liedjes moeten zingen. Op deze manier zijn de kinderen ervan gegarandeerd dat ze op de avond van 24 december cadeaus zullen ontvangen van de Olentzero. Deze pijp-rokende figuur gaat dan langs alle huizen in de dorpen en steden om cadeaus af te leveren.

De kerst boomstam in Catalonië

In de autonome deelstaat Catalonië heeft men een traditie genaamd “Tió de Nadal” ook wel Xoca of Tronca genoemd. Traditioneel ging het hier om een blok hout wat voor de open haard werd gelegd maar tegenwoordig wordt de Tió de Nadal gepresenteerd als een boomstam met pootjes, een rode barretina (Catalaanse muts) en andere elementen waardoor er een glimlachend gezicht ontstaat. De traditie zegt dat kinderen vanaf 8 december elke dag de Tió de Nadal moeten voorzien van eten en de boomstam moeten bedekken met een rode deken zodat hij het niet koud krijgt.

Op de avond van kerst, nochebuena 24 december, wordt traditioneel het uiteinde van de boomstam in de haard gezet en wordt hem gevraagd om te schijten (cagar in het Catalaans). Tegenwoordig hebben veel huishoudens echter geen open haard meer waardoor dat onderdeel een beetje is komen te vervallen. Wat wel nog gedaan wordt is het slaan van de Tió de Nadal met een stok terwijl er liedjes worden gezongen waardoor de Tió de Nadal beter de kleine cadeaus kan “schijten”. De grote cadeaus komen later met Driekoningen.

Kerststallen

Traditiegetrouw plaatsen de Spanjaarden na de festiviteiten rond de Día de Inmaculada Concepción op 8 december hun kerststal in de woonkamer. Dat gaat vaak gepaard met de kerstboom maar die wordt ook vaak later geplaatst. De meeste huishoudens hebben een compleet ingerichte kerststal, of in het Spaans Belén, met een stal, dieren, beeldjes van Maria, Jozef en het kindje Jezus met daaromheen de Drie Wijzen, diverse engelen en herders met schapen. In Catalonië plaats men ook nog vaak in een hoekje een Caganer, een klein gehurkt mannetje die zit te poepen voor het goede geluk, gezondheid en welzijn.

In vele dorpen en steden staan op straat tevens grote kerststallen waarbij er soms een heel spektakel van gemaakt wordt met echte dieren en acteurs die shows opvoeren. Deze zijn dan meestal te vinden op een centraal plein waar op hetzelfde moment ook nog een kerstmarkt kan plaatsvinden. Lees hier meer over kerststallen in Spanje.

De grappen en grollen dag

De 28e december is ook een dag om in je agenda of op je kalender te zetten, dat is namelijk de “Día de los Santos Inocentes”, een dag die te vergelijken is met de 1 april dag en waarbij grappen worden uitgehaald. Er wordt dan ook een groot televisiegala uitgezonden waarbij grappen worden uitgehaald met bekende Spanjaarden. Laat je op die dag dus niet in de maling nemen.

De 12 druiven met Oud & Nieuw

Iedereen heeft er tegenwoordig wel van gehoord, de twaalf druiven die worden gegeten met de klokslagen op Oudjaar avond. Door het eten van deze geluksdruiven begint men het nieuwe jaar goed, althans dat zegt de traditie. Het is nog een hele bedoening om de druiven op elke klokslag naar binnen te werken maar gelukkig is er nog altijd de heerlijke Cava (Spaanse Champagne) om de druiven weg te drinken.

Net zoals in vele andere landen wordt Oud & Nieuw op de televisie uitgezonden waarbij een van de meest bekeken feesten die van de TVE is welke op de Puerta del Sol in hartje Madrid wordt gevierd met de bol die naar beneden komt boven het gemeentehuis. Het is een hele happening met als voordeel dat dit twee keer gevierd kan worden, een keer op het Spaanse vasteland en een keer op de Canarische Eilanden.

Nieuwjaarsduik

Op 1 januari wordt er, net zoals in Nederland, ook op veel plaatsen een Nieuwjaarsduik georganiseerd. Hierbij is het de bedoeling dat men de zee induikt om het nieuwe jaar met geluk te beginnen. Nu kan de zee op veel plaatsen in Spanje wel wat aangenamer zijn dan in de Noordzee dus dat zit wel goed, zeker als je aan het begin van het jaar op de Canarische Eilanden bent. De Spaanse Nieuwjaarsduik wordt gehouden in veel plaatsen langs de middellandse zeekust zoals aan de Costa Brava, Barcelona, Costa Dorada, Costa Blanca en Costa del Sol maar ook aan de Atlantische Oceaan en op de Balearen eilanden.

Driekoningen, cadeaus en optochten

Día de Reyes wordt in Spanje nog steeds erg groot gevierd met onder andere optochten op 5 januari en de dag van de cadeaus op 6 januari. Op 5 januari is het traditie om naar een van de grote optochten te gaan, genaamd “Cabalgata de los Reyes”. Tijdens deze bonte optochten is het niet ongewoon om naast aangeklede deelnemers ook dieren zoals kamelen te zien, met name bij de optochten in grote steden zoals Madrid en Barcelona.

Uiteraard zijn ook de Drie Koningen Melchior, Gaspar en Baltasar aanwezig die elk op hun eigen praalwagen ladingen met snoep naar de kinderen gooien (waarbij deze soms met open paraplu’s het snoep opvangen en snel wegstoppen in plastic zakjes). In sommige plaatsen komen de Driekoningen eerst aan met een boot waarna de optocht begint en vaak wordt afgesloten met een vuurwerk spektakel. Het is traditie dat kinderen de Driekoningen gedag zeggen en hun verlanglijstjes overhandigen.

Na al dit moois op 5 januari is het op 6 januari dan eindelijk tijd voor de cadeaus die aan de kinderen worden gegeven. Nou ja, gegeven. ’s-Morgens vroeg stormen de kinderen naar de kerstboom waaronder de cadeaus liggen, met een beetje geluk de geschenken die op de verlanglijstjes stonden. Op dat moment is er geen controle meer en worden de verpakkingen losgescheurd en ziet men alleen blije gezichten. Meteen daarna is het heel gewoon om op straat kinderen te zien die onder toeziend oog van de ouders hun nieuwe fietsen, stepjes, op afstand bestuurbare auto’s, voetballen, etc. uitproberen. Die dag is het meteen ook traditie om het afval naast de vuilcontainers te zien staan, en vaak helaas niet in de vuilcontainers.

Roscón de Reyes

Met de Driekoningen festiviteiten is het ook normaal om te genieten van een Roscón de Reyes, een ronde taart vaak gevuld met slagroom en daarin twee verstopte geschenken. Het eerste geschenk is een figuurtje waarbij, als je die in jouw stuk taart vindt, ervoor zorgt dat je koning/koningin bent op die dag. Als je echter het andere geschenk in je stukje taart vindt, dan ben je veroordeelt om volgend jaar de Roscón de Reyes te kopen.

Winterkortingen

Nu de kerstdagen voorbij zijn na 6 januari is het over en uit met de festiviteiten. Voor velen echter begint het feest pas met de traditionele winterkortingen op de dag na Driekoningen. Traditiegetrouw staan er op 7 januari rijen met mensen voor de deuren van de El Corte Inglés warenhuizen of andere winkels zoals de Primark, Zara en H&M waarbij iedereen zo snel mogelijk naar binnen wil om de eerste te zijn om kleding, schoenen etc. tegen prijzen te kopen die tot wel 70% lager zijn. Deze winterkortingen duren echter tot eind maart in sommige delen van het land dus er is tijd genoeg om te shoppen.

WAT GAAN WE ONDERNEMEN IN SPANJE