Recycling, afvalscheiding en uitleg over de verschillende containers in Spanje
Als je in Spanje woont of regelmatig verblijft weet je dat het afval in Spanje gescheiden wordt. Alhoewel zwerfafval en het milieu niet de hoogste prioriteit heeft. Maar de laatste jaren zie je wel veranderingen
Wat mag in welke afvalbak in Spanje?
Hier een beetje uitleg over de verschillende kleuren containers en nog belangrijker wat moet er nu precies in.
Afvalscheiding in Spanje
Ook in Spanje wordt door de overheid veel aan gedaan om het afval scheiden te bevorderen en dus wordt het tijd om alles eens te onderzoeken.
Spanje telt iets meer dan 47.000.000 inwoners, dat is dus veel meer dan in Nederland of België en het land is ongeveer 12 keer groter dan Nederland en 16 keer groter dan België. In het hele land staan 96 grote afvalverwerkingsinstallaties die jaarlijks 1,4 miljoen ton aan afval verwerken.
Het gaat daarbij om 616.736 ton aan plastic, 249.428 ton aan metaal, 631.683 ton papier en karton (inclusief brik) en 8.213 ton aan houtafval. Het percentage van afval scheiden in Spanje staat op 78,8% van de bevolking die het afval scheidt, dat is dus bijna driekwart van de bevolking volgens de cijfers van Ecoembes over 2019.
Gekeken naar de twee grootste en meest belangrijke recycle containers, de gele voor plastic en de blauwe voor papier dan vallen de volgende cijfers op. In heel Spanje heeft 99,1% van de bevolking een of meerdere gele containers ter beschikking en 99,3% blauwe containers.
Er staan 390.611 gele containers in Spanje en 2224.945 blauwe containers. Jaarlijks wordt er gemiddeld 17,1 kilo (+9,1% ten opzichte van 2018) aan plastic afval per inwoner verwerkt terwijl dat 19,4 kilo (+7,4%) aan papier en karton is per inwoner.
Wat betreft het het scheiden van plastic staat Spanje volgens Eurostat op de 6e plaats binnen Europa.
Containers
Er staan op verschillende plaatsen op of onder de straat containers met de kleuren geel (plastic), blauw (papier), groen (glas), bruin (organisch) en grijs (restafval). Daarnaast zijn er ook vaak containers te vinden voor tuinafval. Deze containers worden in de meeste gevallen dagelijks (restafval) of wekelijks geleegd. Maar wat mag wel en wat mag niet in de containers gedaan worden. Een uitleg van de kleuren:
Gele container
WEL / De gele containers zijn voor plastic, dat wil zeggen lege frisdrank- en waterflessen, plastic verpakkingen van schoonmaakspullen en persoonlijke hygiëne, verpakkingen van yoghurt, melk, groente en fruit etc, lege flessen van ketchup, mayonaise etc, plastic zakken, zakken van chips, nootjes etc, plastic blikjes etc.
Daarnaast mogen ook de ijzeren verpakkingen van bijvoorbeeld blikjes zoals bier en fris maar ook van vis, soep, in blik verpakte groente etc. in de gele containers. Als laatste groep mogen ook de (tetra) brik pakken in de gele container gedaan worden zoals van fruitdranken, melk, wijn, water, tomaat, slagroom, soep, toetjes, gazpacho etc.
NIET / Wat niet in de gele containers gedaan moet worden zijn CD’s, kleding en schoenen, pannen, bestek en alles van plastic wat geen verpakking is. Ook mogen er geen plastic elektronische apparaten of plastic speelgoed in de gele containers.
Wat ook niet juist is in de gele containers zijn lege spuitbussen, aanstekers, lijmtubes, baby flessen, lampen, pennen, tandenborstels, kammen, videobanden, sokken, Spaanse moppen etc. Ook al zit daar soms plastic aan of in verwerkt, dit afval moet OF in de normale grijze containers bij al het andere afval OF wat nog beter is, gebracht worden naar een milieupark.
Blauwe container
WEL / papier, karton, reclamefolders, kranten, kartonnen dozen van koekjes, muesli, cornflakes etc, eierdoosjes van karton, tijdschriften, schriften (zonder ijzeren ring draad), sigarettenpakjes (zonder het plastic), enveloppen (zonder raam, met plastic raam moeten in gele container), boekjes, kadopapier, suikerzakjes en papieren tassen en zakken.
NIET / (tetra) brik (die moeten in de gele containers want van binnen zit er plastic en aluminiumfolie in verwerkt), geplastificeerd papier of karton, pizzadozen waar vet op zit (deze moeten in de grijze containers), servetten, wc papier, vies en vet papier en karton (moet in grijze containers). Over het algemeen mag papier/karton waar vetvlekken op zitten niet in de papiercontainers vanwege het verwerkingsproces en eventuele besmetting van ander papier.
Groene container
WEL / flessen van glas zoals wijn, frisdrank, bier, mosto, sidra, sappen, soep en potten van glas zoals appelmoes, fruit in glas, jam, cosmetica, parfum.
BELANGRIJK deze potten en flessen moeten zonder dop of deksel in de groene container gedaan worden.
Is de dop of deksel van plastic of metaal dan moet dat in de gele container, is het van kurk dan moet het in de bruine/oranje container, is het een ander materiaal dan moet het in de grijze container.
NIET / deksels en doppen van de flessen en potten (zie hierboven), volle flessen en potten (ook niet half vol of met een klein beetje erin), glas waar plastic of metaal in verwerkt zit (dat moet in de grijze container). Bij enige twijfel mag het afval in de grijze container gedaan worden.
Bruine/oranje container
WEL / al het organisch afval zoals etensresten, groente- en fruitafval, hondenpoep (tenzij het in een zakje zit dan moet het in de grijze container)
NIET / organisch afval in plastic zakken tenzij deze zakken niet van plastic maar van organisch materiaal gemaakt zijn.
Grijze container
WEL / alles wat niet in de bovenstaande bruine/oranje, groene, blauwe, gele containers gedaan kan en mag worden moet in de zogenaamde grijze container gedaan worden.
Meestal staan er niet één maar twee van deze containers aangezien het merendeel van het afval in deze containers moet. Bij eventuele twijfels over in welke containers afval gedaan moet worden, kun je het beste altijd de grijze container gebruiken.
NIET / alles wat in principe goed is voor de blauwe, groene, gele en bruine/oranje containers zoals hierboven omschreven. Daarnaast zijn de grijze containers ook niet geschikt voor olijfolie en zonnebloemolie afval, batterijen, elektronische apparatuur, mobiele telefoons etc.
Deze dienen naar een milieupark of “punto limpio” gebracht worden. In de supermarkten vind je in Spanje vaak bakken of zuilen waar batterijen in gedaan kunnen worden.
Tuinafval containers
Op veel plaatsen in het land (maar niet overal) staan naast de gele, blauwe, groene en grijze containers ook vaak open containers waar tuinafval in gedaan kan worden. Deze containers zijn bedoeld voor de huishoudens en niet voor de hoveniersbedrijven. Helaas maken deze wel vaak gebruik van deze containers omdat ze te laks zijn om naar een verzamelpunt te rijden.
WEL / al het mogelijke tuinafval zoals planten, bloemen, bomen, takken, bladeren, gras, compost, etc.
NIET / tafels, stoelen, meubels van hout, bloembakken, potten etc.
Milieuparken
Bijna overal zijn milieuparken ofwel “puntos limpios” of “ecoparques” te vinden. Dit zijn verzamelplaatsen van al het afval wat niet in de normale containers kan en mag gedaan worden. Hierbij gaat het om elektronische apparatuur, batterijen, oliën, meubels, groot afval, gevaarlijke producten, ijskasten, wasmachines etc.
Deze parken liggen doorgaans in elke gemeente of daar in de buurt. Helaas is niet iedereen bereid om naar zo’n punto limpio of ecoparque te rijden en helaas zijn deze ook niet altijd open.
Mocht een milieupark beperkte openingstijden hebben dan zie je vaak dat het afval voor de poort gezet wordt, in plaats van nogmaals terugrijden. In de ergste gevallen wordt het in de natuur gedumpt.
Gemeenten
In sommige gemeenten is het toegestaan om het “grote” afval naast de normale containers te plaatsen. Elke dag rijden er auto’s rond die langs de containers rijden om het afval op te ruimen en ervoor te zorgen dat het er rondom de containers een beetje netjes uitziet, iets wat helaas niet altijd zo is.
Er zijn ook gemeenten waar je telefonisch contact kunt opnemen waarna men het afval gratis komt ophalen. Dat is bijvoorbeeld makkelijk als je een keuken of badkamer verbouwd en de oude spullen langs de kant van de weg wilt zetten.
Chatarra
Wat is dat nu weer? Chatarra is eigenlijk een woord wat bedoeld is voor diegene die oud ijzer ophalen. Helaas is sinds dat de economische crisis begon en er veel werklozen bijkwamen in Spanje het aantal personen die dagelijks alle containers onderzoeken op afval wat enigszins iets waard kan zijn steeds meer toegenomen.
Daarom zie je elke dag meerdere auto’s voorbij komen bij de containers met personen die gewapend met stokken om het afval uit de containers te vissen, langs de containers rijden op zoek naar “waardevolle” spullen.
Zwerfafval
Helaas zie je veel, te veel in Spanje. Zwerfafval is afval wat, zoals de naam al aangeeft rondzwerft ofwel gewoon op straat of in de natuur ligt. Het begint eigenlijk al klein met sigarettenpeuken en zonnebloempitten (die men in Spanje nog wel eens op straat eet en dan de pitten op de grond gooit of laat vallen), blikjes, plastic verpakkingen etc.
Het kan echter ook veel groter door het afval simpelweg en zonder enige schaamte in de natuur te gooien langs de paden en wegen. Dat kunnen hele karren vol zijn met tegels, bouwafval, tuinafval etc.
Milieupolitie
Om alles een beetje in goede banen te leiden of in ieder geval meer controles uit te oefenen bestaat er in Spanje ook een milieupolitie. Er is een nationale afdeling van de Guardia Civil, de Seprona die verantwoordelijk is voor het milieu maar ook voor de zorg voor dieren in het geval van dierenmishandeling etc.
Op lokaal en regionaal niveau zijn er ook zogenaamde “Medio Ambiente” agenten actief die zich in principe alleen bezighouden met milieuzaken. Het zijn deze afdelingen die je kunt bellen indien je ergens aangifte van wilt doen of als je iets wilt melden omdat je iets bent tegengekomen.
Onwaarheden en onwetendheid
In de wereld van afvalscheiding en recycling zijn er nogal wat vragen en onduidelijkheden. Onterecht menen velen dat al het afval bij elkaar in dezelfde vrachtwagen terecht komt omdat de afvalwagens nu eenmaal teveel op elkaar lijken. Dat is echter niet het geval en alles wordt apart gescheiden en naar de verantwoordelijke verwerkingsinstallaties gebracht.
Veel mensen menen dat het allemaal onzin is om te recyclen maar het recyclen van materiaal is goedkoper dan het nieuw maken. Daarnaast menen velen dat alles bij elkaar terecht komt in de afvalverwerkingsinstallaties, iets wat niet waar is. Alles wordt apart verwerkt, schoongemaakt en gescheiden (het is immers ook een lucratieve business).
Meer informatie over afvalwerking en recycling in Spanje is te vinden (in het Spaans en Engels) op de website van Ecoembes. Ook op de website van inforeciclaje en deze website (in het Spaans) kun je veel informatie vinden over reciclaje of recycling in Spanje.