De prachtigste bezienswaardigheden van de regio Castilië-León

 11 prachtige bezigheden in de regio Castilië-León

De regio Castilië-León is groter dan België, Nederland en Luxemburg samen. Maar de regio Castilië-León heeft maar weinig inwoners. Dus hier vind je ruimte genoeg, maar het kan ook heel gezellig zijn dan León, Salamanca en Zamora zijn drie steden met de grootste aantal kroegen per inwoner. Ontdek, beleef en vooral geniet van de elf prachtigste bezienswaardigheden die Castilië-León rijk is.

Zonder Castilië-León geen Spanje en geen Spaans. Toen Madrid nog een slaperig dorpje was, bloeiden hier al eeuwenoude steden en werden er geschiedenisboeken vol geschreven. De streek is het hart van Spanje. Niet alleen op de kaart, maar ook qua geschiedenis en cultuur. Hier ontstond de Spaanse taal (castiliaans). 

De vele castillos(kastelen) in deze streek speelden een sleutelrol bij het ontstaan van de Spaanse staat. Je vindt er oude koningssteden, zoals León, Valladolid en Segovia. De universiteit van Salamanca is het Spaanse Oxford en Cambridge. Eén van de negen Unesco-werelderfgoedsites in de culturele schatkamer die deze streek is. Dit zijn de mooiste bezienswaardigheden van Castilië-León.

León: stad van koningen en kroegen

De Amerikaanse rockband Kings of Leon had best in León opgericht kunnen zijn. Rond de 10e eeuw was León de belangrijkste Spaanse koningsstad. Pas later in de Middeleeuwen kwam het koninkrijk Castilië erbij. Behalve voor pelgrims naar Santiago ligt de stad niet echt op een toeristische route, waardoor de schoonheid van deze studentenstad buiten Spanje wat minder bekend is. Lang niet iedereen weet dat de kathedraal met zijn gebrandschilderde ramen tot de mooiste van Spanje behoort. Nog minder bekend is dat je in de stad een ontwerp van Gaudí vindt: Casa Botines. Sommigen zien in dat gebouw een drakenrug. Het is een van de weinige werken van de Catalaanse architect buiten Catalonië.

Aan kroegen heeft León ook geen gebrek: de stad heeft het grootste aantal kroegen per aantal inwoners van heel Spanje. Een knappe prestatie in een land dat op dit gebied sowieso al hoog scoort. De Barrio Húmedo en de Barrio Romántico zijn dé wijken als je op kroegentocht wil van tapasbar naar tapasbar. Die eerste dankt zijn naam (vochtige wijk) zelfs aan de vele bars en cafés. Proef er lokale specialiteiten zoals sopa de trucha (forelsoep).

Las Medulas: het mooiste litteken van Spanje

Zelfs als je geen voorkennis hebt, fascineert het landschap van de Medulas. Rode, puntige pieken steken uit boven het groen van eiken en kastanjes. Dit landschap 30 kilometer ten zuidwesten van Ponferrada heeft iets surrealistisch. De verwondering groeit alleen maar als je de geschiedenis kent: dit was de belangrijkste goudmijn van de Romeinen. Er werkten tienduizend(en) slaven. Om bij het goud te kunnen, lieten ze de bergen instorten. Dit deden ze door gangen te boren in de bergen. Die vulden ze met grote hoeveelheden water die via aquaducten uit de bergrivieren gehaald werden.

Unesco-werelderfgoed Las Medulas is een van Europa’s oudste industriële landschappen. Maar ook een fascinerend natuurgebied. Vooral omdat de natuur haar gang weer ging, na het vertrek van de Romeinen. Delen van de ontplofte bergen worden nu omarmd door oeroude wouden. Er zijn wandelroutes van verschillende lengtes en moeilijkheidsgraden door de grotten en bossen. Geniet vooral van het uitzicht vanaf de Mirador van Orellán. Je rijdt ernaartoe vanuit het dorp Las Medulas. Parkeren kan op 500 meter van het uitzichtpunt.

De gouden gloed van studentenstad Salamanca

Ruim 350 jaar voordat Nederland een universiteit kende, bepaalden studenten al het beeld van Salamanca. Europa kent slechts drie universiteiten met een langere geschiedenis. De tienduizenden studenten geven de stad nog altijd energie en muziek. Bijvoorbeeld op de Plaza Mayor, een van de allermooiste pleinen van Spanje. Hoe later op de avond, hoe levendiger het er is. Je wordt er vaak toegezongen door ‘tunas’, groepjes musicerende studenten in traditionele kleding die van kroeg naar kroeg trekken.

Wat Salamanca extra glans geeft zijn de zandstenen gebouwen die in het zonlicht een gouden gloed krijgen. Deze stenen zijn vrij zacht. Daardoor konden er versieringen, decoraties en sculpturen in uitgehakt worden die de gevels van veel gebouwen op verfijnd kantwerk doen lijken. Of op meesterwerken van een zilversmid. Bekijk zeker de gevels van de universiteit en van de beide kathedralen, de 12e-eeuwse en de 16e-eeuwse. Speur naar de aap, de kikker en de astronaut. Die laatste is een grapje. Toegevoegd bij een recente restauratie. Ben je langer in de regio Salamanca, bezoek dan de Sierra de Francia. Bergdorpjes als La Alberca, Mogarraz en Miranda del Castañar worden tot de mooiste van Spanje gerekend.

Burgos: stad van middeleeuwse ridders en onze oudste voorouders

Na Valladolid is Burgos (175 duizend inwoners) de grootste stad van Castilië-León. Toch vind je overal in de stad eenvoudig de weg naar het hoogtepunt: de 800 jaar oude kathedraal steekt er bovenuit. Het is de oudste gotische kathedraal van Spanje, een belangrijke halte op de pelgrimsroute naar Santiago. Alleen de gevel van de hoofdingang is al de moeite waard. Bekijk binnen ook het graf van El Cid. Deze legendarische ridder werd het symbool van de strijd tussen het christelijke noorden en het Moorse zuiden van Spanje.

Er zijn meer monumenten in en bij Burgos die getuigen van de middeleeuwse pracht van de stad, zoals de kloosters Cartuja de Miraflores en Monasterio de Huelgas. Wil je nog verder terug in de tijd, breng dan een bezoek aan onze oudste Europese voorouders. Bij de archeologische vindplaats Atapuerca (klein halfuur rijden) kun je een rondleiding krijgen, maar het meest te zien is er in het Museo de la Evolución Humana in Burgos zelf. Je gaat er terug in de geschiedenis van de mensheid, te beginnen met de vondsten van Atapuerca.

Santo Domingo de Silos: schietende cowboys en zingende monniken

Sad Hill Cemetery in het zuiden van de provincie Burgos was het decor van de beroemde slotscène uit de western The Good, The Bad and The Ugly. Een bezoek waard. Als je een echte fan bent tenminste. Want de plek ligt wel ver van de gangbare toeristische routes, zo’n 50 kilometer ten zuidoosten van Burgos en ten noordwesten van Aranda de Duero. Bovendien is de kwaliteit van de toegangsweg tussen Contreras en Santo Domingo de Silos niet optimaal: delen zijn niet geasfalteerd en ook kuilen en hobbels zijn geen uitzondering. Maar als je die ongemakken overwint, ontdek je een plek die er dankzij recente restauraties weer exact zo uitziet als tijdens de filmopnames.

Een kwartiertje verderop staat het klooster van Santo Domingo de Silos, thuisbasis van een andere ‘culturele hit’. De zingende monniken van dit klooster bestormden in de jaren negentig wereldwijd de hitlijsten met hun gregoriaanse gezang. Als je het een beetje uitkient, kun je er nog steeds naar luisteren, bijvoorbeeld om 09.00 uur (werkdagen) of 11.00 uur (zondagen). Ook de fraaie kloostergang is te bezoeken met een gids. 

Segovia: in het spoor van de Romeinen

Vanaf de Mirador de San Marcos lijkt Segovia het decor van een Disney-film. De makers van de eerste Sneeuwwitje-film lieten zich inspireren door het op de rotsen gebouwde kasteel (Alcázar). Het is niet de enige plek in deze middeleeuwse stad die uitnodigt tot fotograferen. Er zijn handenvol middeleeuwse kerkjes die je aandacht vragen, zoals de mystieke tempeliers kerk Vera Cruz. 

Maar begin bij het aquaduct, een van de mooiste Romeinse bouwwerken buiten Italië. Het werd gebouwd onder het bewind van de twee in Spanje geboren Romeinse keizers: Hadrianus en Trajanus. Vanaf het aquaduct loop je zo de levendige Calle Real in, die je naar de Plaza Mayor en de kathedraal voert. Langs de Mirador de Canaleja, waar je geniet van het uitzicht op de bergen van de Sierra de Guadarrama.

De provincie Segovia is in heel Spanje ook beroemd om de keuken. Vooral als je van vlees houdt, zit je gebeiteld. Topstukken zijn cordero asado en cochinillo: lamsvlees en speenvarken uit de oven. Twee kleine stadjes waar je net als in Segovia lekker eten en stedelijk schoon combineert, zijn Pedraza en Sepúlveda. 

De ommuurde stad Ávila

De mooiste ommuurde stad van Spanje? Dat is Ávila. De Franse vestingstad Carcassonne is beroemder, maar die muren zijn ingrijpend gerestaureerd. Die van Ávila zijn sinds de Middeleeuwen nauwelijks veranderd: 12 meter hoog, 3 meter breed en een kleine 3 kilometer lang. Je hebt weinig fantasie nodig om de ridders de poorten te zien uitrennen. Vooral bij Cuatro Postes, een kwartier buiten de stad, zie je hoe wonderbaarlijk goed de muren de stad omsluiten.

Je ontdekt in Ávila meer middeleeuwse monumenten, zoals de kathedraal, kerken en kloosters. Maar verwacht geen uitbundige feeststad. Zou het door dat eeuwenlange leven binnen muren komen dat de stad een tikje introvert overkomt? Spirituele geesten voelden zich thuis in deze streek: de heilige Teresa en de heilige mystieke dichter Johannes van het Kruis bijvoorbeeld. Ook de omgeving van Avila biedt veel gelegenheid tot verstilling: ga eens wandelen bij de watervallen van Hoyos del Espino in de Sierra de Gredos. Of rond de vijf meren (cinco lagunas) bij de bergtop Almanzor (2592 meter).

Zamora: wereldrecord middeleeuwse kerken

In Castilië-León zijn bijzonder veel historische films opgenomen, alleen al negenhonderd Engelstalige. Geen wonder, want in veel stadjes loop je nog steeds de Middeleeuwen binnen. Opvallend is het aantal kastelen, maar vooral het aantal romaanse kerken. De stad die op dat punt het hoogst scoort is Zamora: 24 kerken uit de 12e en 13e eeuw. Een wereldrecord. Niet slecht voor een stadje dat nog niet half zo groot is als Leiden en de gemoedelijke sfeer heeft van een dorp. Toch zit je ook goed in Zamora als je op kroegentocht wilt: het scoort na León en Salamanca het hoogst qua aantal kroegen per aantal inwoners. Je zit hier dicht bij de wijngaarden van de Duero, dus volop keuze als je van wijn houdt. 

Voor de klassieke foto van Zamora ga je naar de middeleeuwse brug over de Duero. Die brug en rivier zelf zie je ook heel mooi vanaf de Mirador del Troncoso, niet ver van de kathedraal.

De Duero, de rivier van de wijn

Bij Spaanse wijn denk je al snel aan Rioja. Toch is dat al decennia niet meer de enige kwaliteitswijnstreek. Castilië-León spreekt ook een flink woordje mee. Het heeft negen wijnbouwregio’s met het hoogste kwaliteitskeurmerk. De meeste liggen dicht bij de rivier de Duero, die je misschien ook kent onder de Portugese naam Douro: de rivier van de port. De Duero stroomt ook door het hart van Castilië-León. De koude winters en de hete zomers geven de wijnen extra karakter.

In de regio Rueda levert dat uitstekende witte wijnen op (vooral verdejo), in Cigales vooral rosé, in Toro krachtige rode. Maar de rode wijnen met de grootste faam, zijn die uit Ribera del Duero. Je kunt in al deze wijnregio’s wijnroutes volgen en bodega’s bezoeken. Probeer Peñafiel eens, met zijn schitterende kasteel in de vorm van een schip (nu wijnmuseum). Ook Toro en Tordesillas zijn mooie plekken om wijn en cultureel erfgoed te combineren. In Tordesillas zat de ‘gekke’ koningin Johanna de Waanzinnige 46 jaar opgesloten. Dwaal er door de geschiedenis en ontdek het fraaie klooster van Santa Clara.

De Castiliaanse hoogvlakte: ruimte, leegte en bergen   

Op veel plekken in Castilië-León rijd je door het relatief lege landschap van de hoogvlakte, de meseta. Je kunt er ver kijken, er is weinig horizonvervuiling. Druk is het bijna nergens. Ook niet met lokale bewoners: de provincies Soria, Segovia, Avila en Zamora horen bij de zes stilste van Spanje. Sommige bezoekers ervaren dat stille en lege landschap als weldaad, andere als monotoon. In beide gevallen is het goed om te weten dat die 700 meter hoge hoogvlakte genoeg uitschieters kent. In de vorm van bergketens zoals de Picos de Europa in León, de Sierra de Guadarrama en de Sierra de Gredos rond Madrid en andere bergtoppen hoger dan 2000 meter in de andere provincies. Maar er is veel meer afwisseling!

Bewonder de op reuzenschildpadden lijkende rotsen van Las Tuerces in Palencia. Kano in de provincie Segovia door de kloof van de Duratón terwijl de gieren boven je hoofd cirkelen. Ook de Arribes del Duero tegen de Portugese grens en de Río Lobos in Soria zijn indrukwekkende rivierkloven waar je mooi kunt wandelen en vogels kijken.

Van kasteel naar kasteel in Castilië

Castilië dankt zijn naam aan de middeleeuwse kastelen. Ze zijn nog altijd in overvloed te zien. Ridders kom je er niet meer tegen, acteurs nog wel. In het verleden schitterden Sophia Loren, Frank Sinatra, Sean Connery en Louis de Funès hier en nog altijd worden er films opgenomen. Twee kastelen die er qua omvang bovenuit springen zijn die van Coca en Medina del Campo, ten zuiden van Valladolid. In die streek staat ook het kasteel van Arévalo. Dat is minder groots, maar wel deel van de Nederlandse geschiedenis: hier zat de oudste zoon van Willem van Oranje 18 jaar opgesloten, ontvoerd door koning Filips II.

Over Filips II gesproken: net over de grens met de provincie Madrid staat zijn paleis El Escorial. Vanuit dit reusachtige gebouw met zijn 1200 deuren en 2600 ramen bestuurde de ‘koning van Hispanje’ de opstandige Nederlanden en de rest van zijn wereldrijk. Trek er een dagdeel voor uit als je interesse hebt in (kunst)geschiedenis. Het gebouw is klooster, paleis, basiliek en koninklijke grafkelder ineen, en heeft schilderijen van Jeroen Bosch en andere meesters.

ZORG DAT JE JE REIS NAAR CASTILIË - LEÓN NOOIT VERGEET

SPAANS NIEUWS IN HET NEDERLANDS VIND JEHIER

MISSCHIEN OOK INTERESSANT :